Joden zijn een van de oudste volkeren ter wereld. De Bijbel, oude historici buiten de Bijbel, evenals de archeologie, leggen allemaal hun geschiedenis vast. We hebben meer feiten over hun geschiedenis dan die van enig ander land. We zullen deze informatie gebruiken om hun geschiedenis samen te vatten. Om de geschiedenis van de Israëlieten (een oudtestamentisch woord voor het Joodse volk) gemakkelijker te volgen, zullen we tijdlijnen gebruiken.
Abraham: De joodse stamboom begint
De tijdlijn begint met Abraham. God beloofde dat God door hem alle naties zou zegenen. Toen stelde God hem op de proef door het symbolische offer van zijn zoon Isaak. Dit was een teken dat naar Jezus verwees door de toekomstige locatie van zijn offer aan te geven. God noemde toen Isaaks zoon Israël . De tijdlijn gaat verder in het groen toen de nakomelingen van Israël slaven waren in Egypte. Deze periode begon met Jozef, zoon van Israël (de genealogie was: Abraham -> Isaak -> Israël (ook bekend als Jacob) -> Jozef). Hij leidde de Israëlieten naar Egypte, waar de Egyptenaren hen later tot slaven maakten.
Mozes: De Israëlieten worden een natie onder God
Mozes leidde de Israëlieten uit Egypte door de Pesach-pest, die Egypte verwoestte en de Israëlitische uittocht uit Egypte naar het land Israël mogelijk maakte. Voordat hij stierf, kondigde Mozes zegeningen en vloeken aan over de Israëlieten (wanneer de tijdlijn van groen naar geel gaat). God zou hun gehoorzaamheid zegenen, maar hen vervloeken als ze niet gehoorzaamden. Deze zegeningen en vloeken zouden het Joodse volk voor altijd achtervolgen.
Honderden jaren lang woonden de Israëlieten in hun land, maar ze hadden geen koning, noch hadden ze de hoofdstad Jeruzalem. Met koning David rond 1000 vGT veranderde dit echter.
David vestigt een koninklijke dynastie in Jeruzalem
David veroverde Jeruzalem en maakte er zijn hoofdstad van. Hij ontving de belofte van een komende ‘Christus’. Vanaf dat moment wachtte het Joodse volk op de komst van de ‘Christus’. Zijn zoon Salomo, rijk en beroemd, volgde hem op en bouwde de eerste Joodse tempel op de berg Moria in Jeruzalem. De nakomelingen van koning David bleven ongeveer 400 jaar regeren. Dit was de periode van Israëlitische glorie – zij ontvingen de beloofde zegeningen. Ze waren een machtige natie; had een geavanceerde samenleving, een rijke cultuur en een prachtige tempel. De tijdlijn toont deze periode in aquablauw (1000 – 600 BCE).
Maar het Oude Testament beschrijft ook hun toenemende corruptie gedurende deze tijd. Veel profeten waarschuwden de Israëlieten in deze periode dat de vloeken van Mozes zouden komen als zij zich niet bekeerden. Maar de Israëlische natie negeerde hun waarschuwingen. Gedurende deze tijd verdeelden de Israëlieten zich in twee afzonderlijke koninkrijken. Er was het noordelijke koninkrijk Israël of Efraïm, en het zuidelijke koninkrijk Juda. Dit is net als de Koreanen van vandaag: één volk verdeeld in twee landen: Noord- en Zuid-Korea.
De eerste Joodse ballingschap naar Babylon
Uiteindelijk vonden rond 600 vGT de vloeken plaats. Nebukadnezar, een machtige Babylonische koning, kwam precies zoals Mozes 900 jaar eerder had voorspeld toen hij in zijn Vloek schreef :
49 De Heer zal een ver volk waarvan jullie de taal niet verstaan op jullie afsturen. Het zal jullie aanvallen als een neerduikende arend. 50 Het zal een wreed volk zijn dat geen genade heeft met oude mensen en kinderen. 51 Het zal jullie oogsten en jullie vee opeten. Het zal geen graan, wijn, olijf-olie of vee voor jullie overlaten. Het zal jullie vernietigen. 52 Dat volk zal al jullie steden omsingelen en aanvallen, totdat de hoge en sterke muren waarop jullie vertrouwden, gevallen zullen zijn. Alle steden in het hele land zullen door dat volk omsingeld worden.
Deuteronomium 28:49-52
Nebukadnezar veroverde Jeruzalem, verbrandde het en verwoestte de tempel die Salomo had gebouwd. Vervolgens verbande hij de Israëlieten naar Babylon. Dit vervulde de voorspellingen van Mozes dat:
63 Eerst had de Heer besloten goed voor jullie te zijn en jullie tot een groot volk te maken. Maar dan zal de Heer besluiten jullie te vernietigen. Jullie zullen weggerukt worden uit het land dat jullie nu gaan veroveren.
64 De Heer zal jullie over de hele wereld verspreiden. Jullie zullen bij andere volken wonen. Daar zullen jullie andere goden aanbidden en dienen. Goden van hout en steen waar jullie voorvaders Abraham, Izaäk en Jakob nog nooit van gehoord hadden.
Deuteronomium 28:63-64
Dus zeventig jaar lang, de periode die in rood is weergegeven, leefden de Israëlieten als ballingen buiten het land dat aan Abraham en zijn nakomelingen was beloofd. De term Joden begon in deze periode met verwijzing naar hun belangrijkste stam Juda.
Terugkeer uit ballingschap onder de Perzen
Na hun ballingschap veroverde de Perzische keizer Cyrus Babylon en werd Cyrus de machtigste persoon ter wereld. Hij stond de Joden toe terug te keren naar hun land.
Ze waren echter niet langer een onafhankelijk land, ze waren nu een provincie in het Perzische rijk. Dit duurde 200 jaar, in roze weergegeven in de tijdlijn. Gedurende deze tijd herbouwden de Joden de Joodse Tempel (bekend als de 2e Tempel) en de stad Jeruzalem. Hoewel de Perzen de Joden toestonden naar het land Israël terug te keren, bleven velen in ballingschap in het buitenland.
De periode van de Grieken
Toen veroverde Alexander de Grote het Perzische Rijk en maakte van de Israëlieten nog eens 200 jaar een provincie in het Griekse Rijk. De tijdlijn toont deze periode in donkerblauw.
De periode van de Romeinen
Toen versloegen de Romeinen de Griekse rijken en werden zij de dominante wereldmacht. De Joden werden opnieuw een provincie in dit rijk. De tijdlijn toont deze periode in lichtgeel. Dit is de tijd waarin Jezus leefde. Dit verklaart waarom er Romeinse soldaten in de evangeliën voorkomen. De Romeinen regeerden over de Joden in Israël tijdens het leven van Jezus.
De tweede Joodse ballingschap onder de Romeinen
Vanaf de tijd van de Babyloniërs (586 vGT) waren de joden niet onafhankelijk geweest. Een opeenvolging van andere rijken regeerde hen. De Joden waren hier verontwaardigd over en kwamen in opstand tegen de Romeinse overheersing. De Romeinen kwamen en verwoestten Jeruzalem (70 CE), en verbrandden de 2e Tempel. Vervolgens deporteerden ze de Joden als slaven door het Romeinse Rijk. Dit was de tweede Joodse ballingschap. Met de uitgestrektheid van het Romeinse Rijk verspreidden de Joden zich uiteindelijk over de hele wereld.
Dit is hoe het Joodse volk bijna 2000 jaar lang leefde, verspreid over vreemde landen en daar nooit volledig geaccepteerd. In deze verschillende landen kregen ze regelmatig te maken met grote vervolgingen. Deze jodenvervolging vond vooral in Europa plaats. Van Spanje, in West-Europa tot Rusland, leefden de Joden in deze koninkrijken vaak in gevaarlijke situaties. Joden emigreerden naar India en Kaifeng, China om aan deze vervolgingen te ontsnappen. De vloeken van Mozes uit 1500 vGT waren nauwkeurige beschrijvingen van hoe ze leefden.
65 Jullie zullen onder die volken geen rust hebben, geen plek waar jullie rustig kunnen wonen. Jullie zullen er leven met een hart vol angst, ogen vol heimwee en een ziel vol verdriet.
Deuteronomium 28:65
God sprak de vloeken tegen de Israëlieten uit om de mensen te laten vragen:
24 Dan zullen de volken zich afvragen: ‘Waarom heeft de Heer dit met het land gedaan? Waarmee hebben de bewoners Hem zo kwaad gemaakt?’
Deuteronomium 29:24
En het antwoord:
25 Het antwoord zal zijn: ‘Hij heeft dit gedaan omdat ze zich niet hebben gehouden aan het verbond van de Heer, de God van hun voorvaders Abraham, Izaäk en Jakob. Ze hebben zich niet gehouden aan het verbond dat Hij met hen heeft gesloten toen Hij hen uit Egypte bevrijdde. 26 Ze zijn andere goden gaan aanbidden en dienen. Nieuwe goden, die hun niets gegeven hadden en niet tot hen gesproken hadden. 27 Dáárom heeft de Heer dit land gestraft. De hele vervloeking die in dit boek staat opgeschreven, is over hen gekomen. 28 De Heer was zó verschrikkelijk boos, dat Hij hen uit hun land heeft weggerukt en heeft weggeslingerd naar een ander land.’
Deuteronomium 29:25-28
De onderstaande tijdlijn toont deze periode van 1900 jaar als een lange rode balk.
Merk op dat het Joodse volk twee perioden van ballingschap doormaakte. Maar de tweede ballingschap duurde veel langer dan de eerste ballingschap. En de eerste ballingschap.
De Holocaust van de 20e eeuw
De vervolgingen tegen de Joden bereikten een hoogtepunt toen Hitler, via nazi-Duitsland, probeerde alle Joden die in Europa woonden uit te roeien. Zes miljoen Joden kwamen om het leven in wat we vandaag de dag kennen als de Holocaust. Hitler slaagde er bijna in, maar hij werd verslagen en een overblijfsel van de Joden overleefde.
Moderne wedergeboorte van Israël
Het feit dat er mensen waren die zichzelf na duizenden jaren zonder vaderland als ‘joden’ identificeerden, was opmerkelijk. Gedurende deze periode verloren de joden zelfs hun moedertaal, het Hebreeuws. Maar hierdoor konden de laatste woorden van Mozes, die 3500 jaar geleden werden opgeschreven, werkelijkheid worden. In 1948 zag de wereld, via de Verenigde Naties, de ongelooflijke wedergeboorte van de moderne staat Israël. Dit vervulde wat Mozes eeuwen geleden had geschreven over hoe hun ballingschap zou eindigen.
3 Dan zal jullie Heer God medelijden met jullie hebben. Hij zal verandering brengen in jullie lot. Hij zal jullie weer verzamelen uit de volken waarheen Hij jullie had weggejaagd. 4 Al waren jullie verjaagd naar het andere eind van de aarde, jullie Heer God zal jullie daar weer ophalen. 5 Hij zal jullie terugbrengen naar het land van jullie voorouders. Dat land zal weer van jullie zijn en Hij zal goed voor jullie zijn. Hij zal jullie tot een groter volk maken dan in de tijd van jullie voorouders.
Deuteronomium 30:3-5
De Joden vestigden hun moderne staat Israël, ondanks grote tegenstand. De meeste omliggende landen voerden oorlog tegen Israël in 1948 … in 1956 … in 1967 en opnieuw in 1973. Israël, een heel klein land, was soms in oorlog met vijf landen tegelijk. Maar niet alleen overleefde Israël, maar haar grondgebied werd ook groter. Tijdens de Zesdaagse Oorlog van 1967 heroverde Israël Jeruzalem, haar historische hoofdstad die David 3000 jaar geleden had gesticht. De oprichting van de staat Israël en de gevolgen van deze oorlogen hebben een van de moeilijkste geopolitieke spanningen van onze wereld van vandaag gecreëerd.
Zoals Mozes voorspelde (hier verder onderzocht), creëerde de wedergeboorte van Israël een impuls voor de Joden om naar Israël terug te keren. Volgens de zegen van Mozes worden ze ‘verzameld’ uit de meest ‘verre landen’ en ‘teruggebracht’. Mozes schreef dat zowel joden als niet-joden rekening moesten houden met de implicaties.